كج‌سليقگي‌هاي آقاي گيتس!

ديرزماني است كه آوازه شركت مايكروسافت همه دنيا را فرا گرفته است. ديگر كمتر خانه و اداره‌اي در اقصي‌نقاط جهان است كه از ابداعات و محصولات بيل گيتس و همكارانش بي‌بهره مانده باشد. اما جالب اينجاست كه بزرگترين سازنده نرم‌افزار جهان چندان در انتخاب نام براي محصولاتش خوش‌سليقه نيست و كمترين ذوق و مهارت را در اين زمينه دارد. در عوض مايكروسافت در اين چند سال نشان داده كه تبحر زيادي در پيدا كردن و استفاده از اسامي تأسف‌بار دارد. بعضي از اين اسامي گيج‌ كننده‌اند، برخي بي‌ربط، بعضي محقر و بعضي خيلي جاه‌طلبانه. علاوه بر اين مايكروسافت به اين عنوان هم مشهور است كه با ناخنك زدن به اسامي پرمسمايي مثل ويندوز يا ورد آنها را به بدترين نحو ممكن مفتضح كند. در زير چند نمونه از اين انتخاب‌ها آمده است.

كج‌سليقگي‌هاي آقاي گيتس!
مترجمان: حسين رسولي، احمد صادقيان- دنياي كامپيوتر و ارتباطات
منبع : پي‌سي ورلد 2009
ديرزماني است كه آوازه شركت مايكروسافت همه دنيا را فرا گرفته است. ديگر كمتر خانه و اداره‌اي در اقصي‌نقاط جهان است كه از ابداعات و محصولات بيل گيتس و همكارانش بي‌بهره مانده باشد. اما جالب اينجاست كه بزرگترين سازنده نرم‌افزار جهان چندان در انتخاب نام براي محصولاتش خوش‌سليقه نيست و كمترين ذوق و مهارت را در اين زمينه دارد. در عوض مايكروسافت در اين چند سال نشان داده كه تبحر زيادي در پيدا كردن و استفاده از اسامي تأسف‌بار دارد. بعضي از اين اسامي گيج‌ كننده‌اند، برخي بي‌ربط، بعضي محقر و بعضي خيلي جاه‌طلبانه. علاوه بر اين مايكروسافت به اين عنوان هم مشهور است كه با ناخنك زدن به اسامي پرمسمايي مثل ويندوز يا ورد آنها را به بدترين نحو ممكن مفتضح كند. در زير چند نمونه از اين انتخاب‌ها آمده است.

1 - Word 6.0 for Windows
وقتي مايكروسافت نرم‌افزار محبوب سال 1991 خود يعني Word 2.0 را ارتقا داد، نام جديدي كه براي آن انتخاب كرد نه اصلا چيزي منطقي مثلWord 3.0 نبود؛ بلكه با پرشي بلند از ويرايش 3، ناگهان به 6 رسيد! توضيح رسمي اين اختلاف اين بود كه شماره ويرايش‌هاي تحت ويندوز پس از نسخه‌هاي قبلي Dos گونه Word قرار داده شده. ولي عده‌اي ديگر معتقدند اين كار مايكروسافت به علت رقابت با WordPerfect بود كه در سال 1993 ويرايش 6.0 خود را روانه بازار كرد. نامي كه بايد انتخاب مي‌شد: ورد 3.0، خيلي ساده و دقيق!

2 - Microsoft Bob
البته اين امكان هست كه كيفيت پايين برنامه به اسم آن هم لطمه زده باشد، ولي كارشناسان بسياري متذكر شده‌اند كه عنوان «مايكروسافت باب» هم بچه‌گانه است و هم هيچ اطلاعاتي در مورد نرم‌افزار به ما نمي‌دهد. (روي جعبه آن عكس يك صورتك خندان با عينكي بيل گيتس‌وار است؛ در حالي كه شخصيت اصلي آن يك سگ به اسم «روور» است كه بعدها به بخش جست‌وجوي ويندوز اضافه شد.) نامي كه بايد انتخاب مي‌شد: خب «مايكروسافت روور» حداقل نشاني از شخصيت واقعي برنامه مي‌داد كه سگي با همين نام بود.

3 - از سال 1996، هر اسمي كه مايكروسافت بر دستگاه‌هاي قابل حملش گذاشته: در ابتدا Handheld PC نام داشت كه سيستم‌عامل Windows CE روي آن اجرا مي‌شد. سپس به اسم Palm PC تغيير يافت تا اينكه سازندگان PalmPilot از انتخاب اين نام شكايت كردند كه به دنبال آن اسم Palm-Size PC انتخاب شد. ولي به زودي مايكروسافت از مشتريان خواست كه آن را Pocket PC صدا بزنند و سيستم‌عامل آن به نام Windows Mobile تغيير كرد. نامي كه بايد انتخاب مي‌شد: Melvin يا هر اسم ديگري كه دست كم اينقدر با گذشت زمان عوض نشود.

4 - NET .
در اواسط دهه 90 منتقدان از كند بودن مايكروسافت در زمينه‌هاي وبي شكايت كردند كه در نتيجه يك بسته نرم‌افزاري به اسم .NET وارد شد كه شامل برنامه‌نويسي و سرويس‌هاي اينترنتي براي گوشي‌ها، كنسول‌هاي بازي، Pocket PC و ... بود. حتي نرم‌افزارهايي مثل Word نيز به صورت اينترنتي براي ارتباطات و زمان‌بندي طراحي شده بود كه البته تنها اگر يك كاربر خبره كامپيوتر باشيد مي‌توانيد از آنها استفاده كنيد. مايكروسافت هم به زودي اين را فهميد و اين بسته را تنها به زبان‌هاي برنامه‌نويسي محدود كرد. نامي كه بايد انتخاب مي‌شد: اسمي مثل «هر چيز مجازي كه از امروز به بعد مايكروسافت تحت وب انجام مي‌دهد» يا به طور مخفف VEMDIFTDF

5 - Windows Millennium
مايكروسافت نمي‌توانست نام جانشين ويندوز 98 را 2000 بگذارد؛ چون اين نام قبلا جايگزين ويندوز NT شده بود. بنابراين نامي تظاهركننده و مسخره يعني ME را انتخاب كرد كه شايد بتوان گفت نام بديمني هم بود؛ چون اين ويندوز به عنوان سيستم‌عاملي كند و پرخطا شناخته شد. نامي كه بايد انتخاب مي‌شد: ويندوز 2001 ؛ چون حداقل يك بهانه به مايكروسافت مي‌داد كه چرا خطايابي سيستم‌عاملش شش ماه زمان گرفت.

6 - HailStorm
بوران يا طوفان و ريزش تگرگ اصولا پديده خوبي به شمار نمي‌رود؛ محصولات كشاورزي را از بين مي‌برد، به اتومبيل‌ها خسارت مي‌زند و حتي ممكن است باعث مرگ انسان‌ها شود. ولي چرا مايكروسافت نام سرويس‌هاي اينترنتي‌اش را كه نسبت به سرويس‌هاي Google FaceBook چيز جديدي براي ارائه دادن نداشت، بوران گذاشت؛ كه مايه نابودي است؟ سئوالي است كه ما هم پاسخش را نمي‌دانيم! البته شركت به زودي اين نام را به .NET My Services تغيير داد. نامي كه بايد انتخاب مي‌شد: Microsoft Passports؛ نامي كه مايكروسافت بر سرويس‌هاي اينترنتي ID خود گذاشته بود. البته امروزه Microsoft Passports به عنوان Windows Live Ids شناخته مي‌شوند تا با Windows IDهايي كه از بين رفته‌اند اشتباهي گرفته نشوند.

7- Windows Genuine Advantage
اصولا مايكروسافت از اينكه از سيستم‌عاملش (و كلا هر چيزي كه متعلق به اين شركت است) به طور غيرقانوني استفاده شود، متنفر است. بنابراين به سيستم‌عامل‌هاي XP و VISTA دو مرحله امنيتي تأييد و فعال كردن ويندوز اضافه كرد تا بين مشترياني كه به صورت قانوني اين نرم‌افزارها را تهيه مي‌كنند و ديگران تفاوت قائل شود. در حالي كه اين سيستم بسياري مواقع به اشتباه حتي كاربران مجاز و قانوني خود را به دزدي متهم مي‌كرد و نرم‌افزار را غيرفعال مي‌كرد. نامي كه بايد انتخاب مي‌شد، كاملا مشخص است: Windows Genuine Disadvantage (عيب اصلي ويندوز! نه مزيت اصلي ويندوز) و يا فناوري ضدسرقت.

8 - PlayForSure
اين برنامه براي سيستم هايي كه از windows media DRM استفاده مي كنند، طراحي شده بود. شايد بتوان نام‌گذاري اين برنامه را در تاريخ فناوري و آي‌تي، بي‌دقت‌ترين نامگذاري دانست. كاربران با ديدن نام اين برنامه تصور مي‌كردند كه اين محصول در تمام سخت‌افزارهايي كه از windows media پشتيباني مي‌كند قابل اجراست اما اغلب دستگاه‌هايي كه قابليت اجراي ا windows media را دارند، اين برنامه را نمي‌توانند اجرا كنند! همچنين اين برنامه در بيشتر mp3 player هاي موجود از جمله IPod ها كار نمي‌كرد. حتي زماني كه مايكروسافت تصميم گرفت سرويس PlayForSure خود را از Msn Music به محصولي با نام تجاري Certified For Windows Vista انتقال دهد، باز هم اين برنامه نتوانست كاري از پيش ببرد. نامي كه بايد انتخاب مي‌شد: MusicCripplingWindowsMediaDRM يا windows media بزرگ.

9- 2007 Microsoft Office System
زماني كه مايكروسافت در سال 2006 بسته نرم‌افزاري Office 2007 را منتشر كرد، تمامي مجموعه آفيس را تحت عنوان واحد 2007 Microsof Office System ناميد. حتي در ويرايش‌هايي از همين نرم‌افزار مانند Microsoft Office Professional Plus 2007، شماره سال را در آخر نام قرار مي دادند. با اين تفاسير مايكروسافت بايد محصولاتي مانند ويندوز 95 را با نام 95 Windows ارايه مي‌داد. در ضمن كلمه اغراق‌آميز System در انتهاي اين محصول مايكروسافت، ما را به ياد شركت ديزني مي‌اندازد كه اصرار به ناميدن Desneyland Resort به جاي Desneyland داشت. نامي كه بايد انتخاب مي‌شد: چه چيزي بهتر و رساتر از Microsoft Office 2007؟

10 - Windows Live Essentials
در ماه سپتامبر سال 2008 مايكروسافت سه برنامه كاربردي ويندوز ويستا را با نام‌هاي Windows Mail، Windows Photo Gallery، Windows Movie Maker براي Windows 7 به منظور دانلود رايگان روي سايت مايكروسافت قرار داده بود. اما به نظر نمي‌رسد مايكروسافت اين برنامه‌ها را از ويندوز حذف كرده تا ثابت كند اين برنامه‌ها ضروري نبوده است؟ نكته قابل توجه ديگر اين است كه مايكروسافت تصميم گرفت اين مجموعه را تحت عنوان Windows Live ارايه دهد كه اين كار درك معناي كل اين مجموعه را سخت‌تر مي‌كند؛ چرا كه حتي ما نمي‌دانيم منظور مايكروسافت از Windows Live چه بوده است. نامي كه بايد انتخاب مي‌شد: شايد نتوان نام مناسبي براي اين مجموعه درنظر گرفت اما نام‌هاي Windows Bonus Materials يا Windows Extras به نظر مناسب‌تر مي‌آيند.

6 نام عجيب و غريب ديگر كه اشاره به آنها خالي از لطف نيست!
Chkdsk
در سيستم‌عامل DOS هم دليل اينكه در خلاصه دستور venerable disk checking تمام حروف صدادار حذف شده بود، نامشخص بود. حتي با درنظر گرفتن محدوديت تعداد كاراكترهاي يك فايل تا 8 كاراكتر مي‌شد از عبارات بامفهوم‌تر CheckDisk يا ChekDisk استفاده كرد. تمام محصولات مايكروسافت كه Messenger نام دارند: اين نام ذاتا نام مناسبي نيست. به چند مثال از محصولات مايكروسافت كه داراي كلمه Messenger در نامشان هستند توجه كنيد:

Windows Messenger در ويندوز XP
يك خط فرمان به نام Windows Messenger Service كه نام اين ابزار به هيچ وجه به كاركرد آن مرتبط نيست. - Msn Messenger كه در نسخه‌هاي قديمي ويندوز وجود داشت و از سال 2005 به Windows Live Messenger تغيير نام داده شد. به نظر مي‌رسد اگر مايكروسافت در نام اين نرم‌افزارها به جاي Messenger از كلمه Message Explorer استفاده مي‌كرد، بيشتر به محتوا و كاركرد نرم‌افزارها ارتباط پيدا مي‌كرد.

Microsoft Office Word
همچنين برنامه‌هايي از مجموعه Office از قبيل Microsoft Office Excel، Microsoft Office PowerPoint، Microsoft Office Access . اگر بخواهيم جانب انصاف را رعايت كنيم، زيرمجموعه‌هاي Office داراي بهترين نامگذاري در تاريخ نرم‌افزارهاي موجود هستند اما باز هم كلمه Office در اين ميان به نظر زايد مي‌آيد.

One Note
اين كلمه در اصل به معناي mono to nous است. عبارت handy note-taking بهتر به نظر مي‌رسد.

!The Road Ahead
اين كتاب كه در سال 1995 چاپ شد، پرفروش‌ترين كتاب بيل گيتس بود اما عيب اين كتاب اين بود كه در آن پيشرفت اينترنت به كلي ناديده گرفته شده بود! همين موضوع باعث شد كه بيل گيتس نتواند در اين كتاب به اهدافي كه گفته بود دست پيدا كند. در نتيجه عنوان كتاب و اهداف آن با چيزي كه در واقعيت اتفاق افتاد كاملا متفاوت بود.

Windows 95
زماني كه مايكروسافت نسخه نهايي اين سيستم‌عامل را در سال 1995 عرضه كرد، حدودا 8 ماه از سال ميلادي 1995 گذشته بود. در نتيجه يك سيستم‌عامل كه قرار بود در ابتداي سال منتشر شود، 8 ماه با تاخير عرضه شد. البته اسامي ديگر سيستم‌عامل‌هاي مايكروسافت هم چندان به نظر جالب نمي‌آيند؛ از ويندوز 98 و 2000 گرفته كه با سال انتشار آنها را مي‌شناسيم تا ويندوز ME و Vista و XP (كه به طرز عجيبي مخفف شده است.)